Báo thân có trường tồn?

HỎI: Đức Phật có ba thân là Pháp thân, Báo thân và Ứng thân. Trong đó Báo thân là thân kết tinh của trí tuệ, công đức, phước báo từ vô lượng kiếp tu tập của Bồ-tát mà thành. Báo thân này xuất hiện nơi Tịnh độ của các Ngài. Quý Báo cho tôi hỏi: Báo thân Phật có vô ngã, có trường tồn không?

(VĂN NGỌC, nguyenvanngoc09@gmail.com)

ĐÁP: Bạn Văn Ngọc thân mến!

Báo thân là một trong Tam thân Phật (Pháp thân, Báo thân, Ứng hóa thân), là thân do kết tinh trí tuệ, công đức và thiện nghiệp trong vô lượng kiếp hành đạo Bồ-tát mà thành (Tự thọ dụng thân).

Mặt khác, Báo thân là thân Phật dùng để hóa độ các vị Bồ-tát vốn đẹp đẽ, trang nghiêm, to lớn thường mang 32 tướng tốt và 80 vẻ đẹp của một vị Phật (Tha thọ dụng thân) và chỉ hàng Bồ-tát Thập địa mới thấy được.

Hiện có hai quan niệm về Báo thân. Theo quan niệm “Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng” thì Báo thân dù tướng hảo trang nghiêm vô lượng cũng chỉ là phương tiện thù thắng của chư Phật, hữu hình tất hữu hoại.

Ngược lại, một số quan niệm khác tin rằng, Báo thân của một vị Phật có khả năng phi thường, mang những đặc thù “không thể nghĩ bàn” nên không thể đặt vấn đề “Báo thân Phật có vô ngã, có trường tồn không”. Điều này cũng giống như thời Phật Thích Ca tại thế, một số vấn nạn như “Như Lai có tồn tại hay không tồn tại sau khi chết” đều không được Ngài trả lời.

Quan trọng là hiểu rõ mối quan hệ Tam thân Phật. Pháp thân là thể, Báo thân là tướng, Ứng hóa thân là dụng. Thể, tướng và dụng vốn không tách rời nhau, tuy ba mà một, tuy một mà ba. Cho nên, khi cần phương tiện thì chư Phật hiển thị cả ba thân, hoặc thị hiện “bất khả tư nghì” qua Báo thân, hoặc thị hiện sinh diệt qua Ứng hóa thân.

TỔ TƯ VẤN
(tuvangiacngo@yahoo.com)